Cel pracy:
W niniejszej pracy, stosując całościowe podejście do problematyki stresu, zdecydowaliśmy się na ocenę wszystkich składowych reakcji stresowej: immunologicznej (IL-1, IL-2, IL-6, IL-10, CRP, TNF-alfa), hormonalnej (CRH, ACTH), jak również ocenę wykładników psychologicznych stresu oraz radzenia ze stresem i kontrolowaniem reakcji emocjonalnych, jako cech psychologicznych predysponujących do jak najbardziej korzystnej adaptacji względem oddziaływujących stresorów u personelu latającego uczestniczącego w misjach pokojowych poza granicami kraju. Ekspozycja na stresory związane ze stanem zagrożenia życia w trakcie pełnienia tych misji była w wybranej grupie wystarczająco intensywna, aby umożliwiała ocenę odpowiedzi organizmu na stres o nasileniu od umiarkowanego do wysokiego. Dzięki regularnym badaniom okresowym wybór tej grupy zapewnia wysoki poziom stanu zdrowia somatycznego, co pozwoliło na wykluczenie wpływu przewlekłych schorzeń na oceniane parametry biochemiczne oraz psychologiczne. Zapewniło to wysoką wiarygodność i rzetelność uzyskanych wyników.

Metoda:
Badania będące przedmiotem projektu przeprowadzono u 113 antyterrorystów oraz 123 przedstawicieli personelu latającego (łącznie u 236 respondentów), którzy uczestniczyli w pokojowych misjach poza granicami kraju. Badanie zostało przeprowadzone przed wyjazdem i w trakcie trwania misji. W skład badania weszła ocena biochemiczna (IL-1,IL-2,IL-6,IL-10,CRP,TNF-alfa,CRH,ACTH), oraz ocena psychologiczna za pomocą Skali Odczuwanego Stresu S.Cohena(PSS-10), Skali Kontroli Emocji(CECS)M. Watsona, S. Greera oraz Kwestionariusza COPE J.Carvera.

Wyniki:
W wyniku przeprowadzonej analizy statystycznej zmiennych wykazano związek między poziomem odczuwanego stresu i sposobami radzenia sobie z nim, a także wybranymi sposobami kontroli emocji a wyznacznikami reakcji zapalnych.

Wnioski:
W sytuacjach trudnych, którym towarzyszy wzrost zmiennych odpowiadających za biochemiczną reakcję zapalną organizmu wzrasta skuteczny model radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i kontrolowaniem emocji, przy jednoczesnym spadku subiektywnego poziomu odczuwanego stresu.