ARTICLE
Kryteria zaburzeń parafilnych w DSM-5 wobec asfiksji autoerotycznej i pozaseksualnej formy ograniczania dopływu tlenu
Więcej
Ukryj
1
O/K Klinik Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
2
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Pracownia Seksuologii Katedry Psychiatrii
3
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Wydział Nauk o Zdrowiu, Instytut Zdrowia Publicznego, Zakład Zdrowia i Środowiska
4
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii
Data nadesłania: 06-03-2017
Data ostatniej rewizji: 31-07-2017
Data akceptacji: 02-10-2017
Data publikacji online: 30-10-2019
Data publikacji: 30-10-2019
Autor do korespondencji
Marta Dora
O/K Klinik Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, O/K Klinik Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży SU, Kopernika 21a, 31-501 Kraków, Polska
Psychiatr Pol 2019;53(5):1103-1112
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Opublikowana w 2013 roku piąta wersja klasyfikacji DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) okazała się szczególnie interesująca w części poświęconej seksualności. Wprowadzono szereg istotnych zmian w sposobie definiowania normy seksualnej, m.in. szeroko komentowane rozróżnienie pomiędzy parafilią a zaburzeniami parafilnymi. Kluczowymi kryteriami odróżniającymi atypowe preferencje seksualne od wymagających interwencji zaburzeń, są teraz: istotne klinicznie cierpienie wynikające bezpośrednio z posiadanej preferencji i/lub ryzyko doznania lub sprawienia krzywdy innej osobie na skutek realizacji tej preferencji. W przypadku masochizmu – nieodłącznie związanego z bólem lub cierpieniem, tak zaproponowane rozróżnienie wzbudza szereg wątpliwości. Posługując się przykładem asfiksji autoerotycznej - zachowania znajdującego się w spektrum praktyk masochistycznych - autorzy krytycznie przyglądają się proponowanej w DSM-5 definicji normy odnoszącej się do preferencji seksualnych. Interesujące w tym aspekcie jest porównanie asfiksji autoerotycznej do swobodnego nurkowania (free diving) - pozaseksualnej aktywności, która nie jest patologizowana, mimo podobnego ryzyka utraty zdrowia i życia na skutek pozbawienia dostępu do tlenu.