ARTICLE
Deprywacja snu jako metoda chronoterapii w leczeniu depresji
Więcej
Ukryj
1
Department of Adult Psychiatry, Poznan University of Medical Sciences
Data nadesłania: 16-07-2014
Data ostatniej rewizji: 21-08-2014
Data akceptacji: 21-08-2014
Data publikacji: 30-06-2015
Autor do korespondencji
Ewa Dopierała
Department of Adult Psychiatry
Poznan University of Medical Sciences
60-572 Poznań, Szpitalna Street 27/33
Psychiatr Pol 2015;49(3):423-433
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Zaburzenia rytmów okołodobowych odgrywają ważną rolę w patogenezie chorób afektywnych, a ich normalizacja za pomocą metod chronoterapii może stanowić istotny element postępowania terapeutycznego. Chronoterapia polega na kontrolowanej ekspozycji na bodźce środowiskowe, które wpływają na rytmy biologiczne. Jedną z procedur chronoterapii jest deprywacja snu (sleep deprivation, SD). W artykule omówiono obecny status SD w psychiatrii, jej metody oraz zastosowanie w leczeniu depresji. Obecnie najbardziej zalecanym schematem jest łączenie całkowitej deprywacji snu (total sleep deprivation, TSD) z przesunięciem fazy snu (sleep phase advance, SPA) oraz farmakoterapią, a niekiedy również z fototerapią. Takie postępowanie posiada udowodnioną skuteczność krótko- i długoterminową i może mieć korzystne działanie również w depresji lekoopornej. Wśród mechanizmów terapeutycznego działania deprywacji snu w depresji wymienia się wpływ na przekaźnictwo katecholaminergiczne, serotoninergiczne i glutaminianergiczne, czynniki neurotrofowe (głównie czynnik neurotrofowy pochodzenia mózgowego – BDNF), układ odpornościowy, układ endokrynny, na metabolizm niektórych struktur mózgowych (głównie kory przedczołowej) oraz na ekspresję genów związanych z zegarem biologicznym. Ze względu na skuteczność tej procedury oraz prostotę i bezpieczeństwo stosowania autorzy uważają, że SD w jej współczesnej wersji z SPA winna być częściej stosowana jako element terapii depresji.