Diagnostyka zaburzeń poznawczych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce
Więcej
Ukryj
1
Śląski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauk Medycznych w Katowicach, Katedra Neurologii
2
Instytut Psychologii, Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec
3
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Katedra i Zakład Podstawowych Nauk Medycznych
4
Śląski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauk Medycznych w Katowicach, Katedra Neurologii, Klinika Neurorehabilitacji
Data nadesłania: 13-12-2020
Data ostatniej rewizji: 27-04-2021
Data akceptacji: 11-06-2021
Data publikacji online: 28-02-2023
Data publikacji: 28-02-2023
Autor do korespondencji
Tomasz Chmiela
Śląski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauk Medycznych w Katowicach, Katedra Neurologii
Psychiatr Pol 2023;57(1):65-77
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem niniejszej pracy była ocena wiedzy i postaw oraz zasad postępowania lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w Polsce w zakresie przesiewowej diagnostyki w kierunku zaburzeń funkcji poznawczych u osób w wieku podeszłym.
Metoda:
Badaniem objęto 175 lekarzy zatrudnionych w POZ. Wykorzystano walidowaną autorską ankietę. Badanie przeprowadzono metodą PAPI (bezpośredni wywiad z wykorzystaniem papierowej wersji kwestionariusza) oraz CAWI (wspomagany komputerowo wywiad przy pomocy strony internetowej).
Wyniki:
Zdecydowana większość badanych (n=159; 91,4%) widziała celowość prowadzenia badań przesiewowych w kierunku zaburzeń poznawczych w grupie wiekowej >65 r.ż., jednak tylko 53 osoby (30,29%) uważały, że badania te powinny być prowadzone przez lekarzy POZ. Wg ankietowanych lekarzy główną przeszkodą w diagnostyce funkcji poznawczych jest brak czasu – tak uważało 142 (81,14%) respondentów. W sytuacji podejrzenia otępienia ankietowani zwykle zlecali badania laboratoryjne oraz kierowali pacjentów do specjalisty neurologa (n=111; 63,4%). Najbardziej znanymi skalami oceniającymi funkcje poznawcze były w badanej grupie Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego (ang. Mini Mental Status Examination, MMSE), którą znało 120 lekarzy (68,57%), oraz Test Rysowania Zegara (ang. Clock Drawing Test, CDT), który był znany 122 ankietowanym (69,71%).
Wnioski:
Lekarze POZ mają świadomość konieczności badań przesiewowych w kierunku zaburzeń poznawczych u seniorów. W chwili obecnej nie funkcjonują w ramach POZ mechanizmy umożliwiające właściwy wczesny screening w kierunku otępienia u osób z grupy ryzyka (tj.> 65 r.ż.). Opracowanie standardów wczesnego wykrywania zaburzeń poznawczych w ramach POZ w Polsce wydaje się pilną potrzebą.