ARTICLE
Wysokie czy bardzo wysokie ryzyko recydywy? Możliwości oceny kategorii ryzyka recydywy sprawców na potrzeby Ustawy z 22.11.2013
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Psychologii i Kognitywistyki
2
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych
3
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Socjologii
4
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Zamiejscowy w Katowicach
Data nadesłania: 07-11-2019
Data ostatniej rewizji: 17-01-2020
Data akceptacji: 22-01-2020
Data publikacji online: 31-12-2020
Data publikacji: 31-12-2020
Psychiatr Pol 2020;54(6):1181-1194
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono analizę możliwości wykonania oceny ryzyka recydywy w warunkach określonych przez Ustawę z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Wspomniana ustawa pozwala m.in. na izolację postpenitencjarną osób uznanych za stwarzające zagrożenie. Kluczowe znaczenie dla możliwości orzeczenia tego środka zabezpieczającego ma ocenienie ryzyka recydywy jako „bardzo wysokiego”.
W pierwszej części autorzy prezentują podstawowe informacje nt. procedury oceny ryzyka recydywy: rodzaje czynników ryzyka i rodzaje podejść do procesu oceny ryzyka recydywy. Następnie, omówiono trzy główne ograniczenia związane ze wspomnianą oceną w świetle obowiązującej ustawy. Są to: (1) problem zakresu kategorii zdarzeń objętych prognozowaniem, (2) problem różnicowania pomiędzy górnymi podkategoriami ryzyka recydywy oraz (3) problem braku pełnych polskich adaptacji narzędzi do oceny ryzyka recydywy.
Konsekwencją tych ograniczeń jest nie brak możliwości oceny ryzyka na potrzeby Ustawy, a jego mniejsza precyzja. Problem braku polskich adaptacji może być rozwiązany poprze walidację odpowiednich narzędzi, natomiast dwa pozostałe problemy wynikają wprost z rozwiązań zawartych w ustawie i przy aktualnym jej brzmieniu nie mogą być rozwiązane. Główną konkluzją płynącą z przedstawionej pracy jest zatem konieczność brania pod uwagę omówionych ograniczeń przez biegłych, uczestników postępowania i organy procesowe. Ocena ryzyka na potrzeby Ustawy powinna być oparta na pomiarze wszystkich rodzajów czynników ryzyka, w tym przede wszystkim statycznych, następnie dynamicznych stabilnych.