Cel pracy:
Kwestionariusz oceny objawów hipomaniakalnych (Hypomania Checklist-HCL) stał się ważnym narzędziem do oceny objawów hipomanii u osób z chorobami afektywnymi i populacji ogólnej. Kwestionariusz HCL-33, zawierający 33 objawy, to nowy instrument, który posiada wersję dla oceny przez obserwatora z zewnątrz. Celem niniejszego badania jest ocena zgodności między samooceną pacjenta i oceną przez osobę z zewnątrz (członków rodziny i inne bliskie osoby) przy użyciu skali HCL-33 u polskich pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową (ChAD).

Metoda:
Analizowano dane uzyskane od 81 pacjentów z ChAD będących w eutymii, rekrutowanych z Kliniki Psychiatrii Dorosłych UM w Poznaniu oraz Zakładu Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii CM UJ w Krakowie. Wszyscy pacjenci wypełnili kwestionariusz HCL-33, a dla każdego pacjenta, osoba znacząca (bliska) wypełniła HCL-33 w wersji dla oceny zewnętrznej.

Wyniki:
Spośród 33 objawów, wystarczającą zgodność (czynnik kappa <0,05) stwierdzono w przypadku 13 spośród 19 pytań typu "aktywność/podwyższony nastrój" (czynnik 1) i dla wszystkich 14 punktów "rozdrażnienie/podejmowanie ryzyka” (czynnik 2). Brak wystarczającej zgodności stwierdzono dla 6 pozycji czynnika 1 i na pytanie o najdłuższy okres hipomanii. Stopień zgodności między oceną pacjenta i oceną zewnętrzną nie zależał od płci, mieszkania razem lub podtypu relacji z pacjentem.

Wnioski:
Uzyskane wyniki wskazują na zgodność samooceny i oceny zewnętrznej w 27 objawach (82%) kwestionariusza HCL-33. Przyszły status objawów co do których nie wykazano wystarczającej spójności powinien zostać poddany dyskusji. Ograniczeniem badania jest stosunkowo mała liczba badanych, rekrutowanych z zaledwie dwóch ośrodków, co może nie być reprezentatywne dla populacji polskiej.