Wzorce aktywności w narracjach osób chorych na schizofrenię
Więcej
Ukryj
1
Instytut Psychiatrii i Neurologii
2
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Data nadesłania: 06-07-2020
Data ostatniej rewizji: 19-08-2021
Data akceptacji: 16-03-2022
Data publikacji online: 30-06-2023
Data publikacji: 30-06-2023
Psychiatr Pol 2023;57(3):547-562
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Praca prezentuje analizę narracji osób chorych na schizofrenię pod kątem opisów działań. Celem jest poszukiwanie zmian we wzorcach aktywności pod wpływem doświadczenia kryzysu psychotycznego.
Metoda:
Porównano trzy fragmenty autonarracji stworzonej przez osoby po doświadczeniu kryzysu psychotycznego dotyczące okresów: przed zachorowaniem, w trakcie choroby oraz w okresach remisji. Materiałem były opowieści 26 osób chorych na schizofrenię na temat ich życia i spostrzegania siebie w wymienionych okresach. Dokonano językowej analizy tekstów wyróżniając wyznaczniki sześciu wybranych wzorców aktywności odnoszących się do poczucia sprawstwa i intencjonalności działań. Zastosowano analizę frekwencyjną i metody wielozmiennowe dla porównywania względnej częstości ich występowania w narracjach.
Wyniki:
Opisy aktywności w trakcie choroby są mocniej wysycone wzorcami zewnętrznego umiejscowienia kontroli, nieosobowej kontroli działania, unikania, działań indywidualnych, stanów w porównaniu do okresu remisji, a szczególnie opisów funkcjonowania przed zachorowaniem.
Wnioski:
Wyniki analizy narracji osób chorych na schizofrenię wskazują na obniżenie poczucia sprawstwa związane z przeżywaniem stanów chorobowych (subiektywnie definiowanych). Ten deficyt motywacyjny dotyczy także okresów remisji po aktywnej fazie choroby, choć w mniejszym stopniu. Analiza wzorców motywacyjnych ukazuje różnice opisów własnej aktywności wskazujące na występowanie pod wpływem kryzysu psychotycznego różnych sposobów budowania autonarracji i tożsamości narracyjnej w ujęciu retrospektywnym. Zmiany te dotyczą głębokich warstw ukrytych w związku formy narracji z treścią. Wskazują one na inne obrazy siebie (pozycje ja czy głosy autonarracji) jako osoby zdrowej, chorej i w remisji – szczególnie w aspekcie postrzegania własnego sprawstwa.