ARTICLE
Zintegrowany model terapii autyzmu opartej na dowodach – model National Professional Development Center on Autism Spectrum Disorders (NPDC)
Więcej
Ukryj
1
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Warszawa
2
Centrum Terapii Autyzmu SOTIS, Warszawa
3
University of Arkansas, Fayetteville, USA
4
Children and Adolescent Mental Health Services (CAMHS),Tees Esk and Wear Valleys NHS Foundation Trust, Stockton-On-Tees, Wielka Brytania
5
Frank Porter Graham Child Development Institute, University of North Carolina,Chapel Hill, USA
Data nadesłania: 24-07-2018
Data ostatniej rewizji: 22-10-2018
Data akceptacji: 23-10-2018
Data publikacji online: 31-08-2019
Data publikacji: 31-08-2019
Autor do korespondencji
Anna Waligórska
Uniwersytet SWPS, Warszawa\nCentrum Terapii Autyzmu SOTIS, Warszawa, Zajączka 9B m 58, 01-518 Warszawa, Polska
Psychiatr Pol 2019;53(4):753-770
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorders; ASD) jako poważne zaburzenie neurorozwojowe wymaga intensywnych i kompleksowych oddziaływań, szczególnie tych, których skuteczność potwierdziły wysokiej jakości badania naukowe. Celem utworzonego w USA National Professional Development Center on Autism Spectrum Disorders (NPDC) było przeprowadzenie szerokiego przeglądu, wyodrębniającego oddziaływania oparte na dowodach w odniesieniu do spektrum autyzmu, oraz stworzenie modelu wdrażania praktyk opartych na badaniach wobec dzieci, młodzieży i młodych dorosłych z autyzmem (od etapu przedszkolnego do ponadgimnazjalnego). Finalny systematyczny przegląd autorstwa NPDC, jako najszerszy z dotychczasowych (wyjściowa pula obejmowała 29105 artykułów) wyodrębnił 27 technik oddziaływań opartych na dowodach. Poza opracowaną matrycą praktyk opartych na dowodach w odniesieniu do spektrum autyzmu, oraz e-learningowymi szkoleniami nt. zweryfikowanych badawczo technik, model NPDC obejmuje także skalę oceny jakości oddziaływań APERS (Autism Program Environment Rating Scale) do oceny zewnętrznej i samooceny, system oceny postępów GAS (Goal Attainment Scaling) oraz podręcznik do programu coachingu. Model został dotychczas wdrożony w 12 stanach USA oraz jest wprowadzany w innych krajach, m.in. Australii, Szwecji, Arabii Saudyjskiej i Polsce. Celem tego artykułu jest przedstawienie modelu NPDC i jego elementów, wraz z odnoszącymi się do nich badaniami.