Pojawia się coraz więcej danych świadczących o dysregulacji systemu oksytocynergicznego w schizofrenii. Rozwój opisywanej gałęzi wiedzy zaczął ewoluować obok głównego nurtu dotyczącego polimorfizmów genów systemu dopaminergicznego i glutaminianergicznego, oraz uzupełniająco serotoninergicznego. Zarówno w badaniach doświadczalnych jak i klinicznych wykazano przeciwpsychotyczny efekt oksytocyny. Od czasów pionierskiego eksperymentu neuroendokrynobehawioralnego, w którym udowodniono, że oksytocyna w postaci donosowej wpływa na zwiększenie poziomu zaufania, przeprowadzono już dziesiątki eksperymentów, potwierdzajacych modulującą rolę oksytocyny dla rozpoznawania emocji, pamięci społecznej, zachowań prospołecznych, zachowań wymagających współpracy i kooperacji oraz poziomu przejawianej szczodrości oraz altruizmu. Według ‚oksytocynowego modelu‘ rozwoju objawów psychotycznych - nieprawidłowości z zakresu systemu oksytocynergicznego mogą wpływać na nieprawidłowe przypisywanie znaczeń informacji emocjonalnej płynącej ze środowiska zewnętrznego. Może się to przejawiać pod postacią zaburzeń poznania społecznego i prowadzi do nieprawidłowych zachowań społecznych pod postacią wycofywania się z kontaktów społecznych, izolacji, formułowania sądów paranoicznych oraz urojeń. Z punktu widzenia psychiatrii klinicznej pojawiła się pilna potrzeba badań dotyczących substancji o charakterze selektywnych agonistów receptorów oksytocynowych o długim okresie półtrwania, gdyż mogą one znaleźć zastosowanie w terapii schorzeń, w obrazie których pojawia się wycofanie społeczne, brak zaufania oraz nieobecność zachowań afiliacyjnych - jak w schizofrenii. Celem niniejszej pracy jest omówienie najnowszych badań z zakresu psychofarmakologii doświadczalnej, klinicznej oraz neuroendokrynologii behawioralnej dotyczących roli układu oksytocynergicznego w badaniach nad schizofrenią.