Cel pracy:
Celem artykułu jest weryfikacja hipotezy o związku niedoborów selenu z zaburzeniami depresyjnymi przy kontroli zmiennych ubocznych i zakłócających. Na podstawie danych empirycznych porównane zostanie znaczenie niedoborów selenu z innymi czynnikami ryzyka, przy czym nie tylko tymi związanymi z żywieniem.

Metoda:
Model równań strukturalnych oszacowano przy zastosowaniu estymatora diagonalnie ważonych najmniejszych kwadratów ze skorygowaną statystyką testową chi-kwadrat (WLSMV). Obliczono wielkość dziennego spożycia selenu i innych składników odżywczych w celu oceny ich ew. związku z subiektywną oceną występowania zaburzeń depresyjnych. Oddziaływanie wzorów żywieniowych oszacowano przy uwzględnieniu w modelu: chorób chronicznych, problemów życiowych, poziomu bólu, aktywności fizycznej oraz dochodów. Analiza została przeprowadzona na próbie 9 354 mężczyzn i kobiet w wieku 45–65 z badania PONS.

Wyniki:
Według zaproponowanego modelu istotne jest oddziaływanie na zaburzenia depresyjne niskiego spożycia selenu (standaryzowane oddziaływanie całkowite: 0,133), wysokiego spożycia lipidów (0,102) oraz niskiego spożycia żelaza (0,065). Innych czynników żywieniowych nie cechuje istotny statystycznie związek z występowaniem zaburzeń depresyjnych w modelu (p>0,05). Pośród pozostałych czynników ryzyka problemy w życiu prywatnym (0,181), ból (0,179) oraz niskie dochody (0,178) wykazują najsilniejszy związek z występowaniem depresji. Ból pośredniczy mniejszości całkowitego oddziaływania chorobowości na depresję (0,140). Zaburzenia depresyjne wykazują również związek z trudnościami w pracy zawodowej (0,123) oraz niską aktywnością fizycznej (0,024).

Wnioski:
Wielkość spożycia selenu wykazuje najsilniejszy związek z występowaniem depresji pośród analizowanych czynników żywieniowych. Znaczenie zmiennych żywieniowych jest zarazem umiarkowane w porównaniu do pozostałych czynników ryzyka uwzględnionych w modelu. Przewlekły ból, niskie dochody i chorobowość są najważniejszymi korelatami występowania zaburzeń depresyjnych.