PL EN
Wrażliwość Przetwarzania Sensorycznego jako cecha temperamentu – kontekst ewolucyjny, społeczno-kulturowy, biologiczny oraz związek z zaburzeniami psychicznymi
 
Więcej
Ukryj
1
Klinika Psychiatrii Dorosłych w Poznaniu Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
 
 
Data nadesłania: 09-05-2022
 
 
Data ostatniej rewizji: 05-12-2022
 
 
Data akceptacji: 02-02-2023
 
 
Data publikacji online: 30-04-2024
 
 
Data publikacji: 30-04-2024
 
 
Autor do korespondencji
Ewa Kurczewska   

Klinika Psychiatrii Dorosłych w Poznaniu Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
 
 
Psychiatr Pol 2024;58(2):249-264
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono cechę Wrażliwości Przetwarzania Sensorycznego (Sensory Processing Sensitivity, SPS), jej charakterystykę, narzędzie oceny oraz związek z zaburzeniami psychicznymi na podstawie analizy piśmiennictwa dotyczącego SPS od 1997 roku. Przedstawiono przegląd badań dotyczących SPS w kilku istotnych kontekstach: ewolucyjnym/adaptacyjnym, społeczno-kulturowym, temperamentalnym/osobowościowy oraz biologicznym, uwzględniając wpływ czynników genetycznych oraz aktywności poszczególnych obszarów ośrodkowego układu nerwowego, związanych z przetwarzaniem bodźców emocjonalnych i poznawczych. Wysoka Wrażliwość Przetwarzania Sensorycznego jest cechą wrodzoną, uwarunkowaną biologicznie i modulującą procesy rozwojowe, występującą u 20-35% populacji ogólnej niezależnie od płci. Charakteryzuje się głębszym przetwarzaniem bodźców, łatwością przestymulowania, silnymi reakcjami emocjonalnymi i więziami empatycznymi oraz wyczuleniem na subtelności w otaczającym świecie. Nie jest tożsama z introwersją, ani neurotyzmem, choć wykazuje do nich pewne podobieństwa. SPS może wiązać się z podatnością do rozwoju szerokiego spektrum objawów i zaburzeń psychicznych, m.in. zaburzeń depresyjnych i lękowych, fobii społecznej, aleksytymii, wypalenia zawodowego oraz zaburzeń internalizacyjnych i eksternalizacyjnych oraz mutyzmu wybiórczego u dzieci.
eISSN:2391-5854
ISSN:0033-2674
Journals System - logo
Scroll to top