ARTICLE
Stygmatyzacja osób chorujących psychicznie i jej przeciwdziałanie – analiza wypowiedzi osób starszych
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jagielloński, Wydział Filozoficzny, Instytut Psychologii
Data nadesłania: 17-04-2019
Data akceptacji: 16-06-2019
Data publikacji online: 31-08-2020
Data publikacji: 31-08-2020
Psychiatr Pol 2020;54(4):807-820
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Stygmatyzacja tych, którzy zdają się być odmienni na powierzchownym lub głębszym poziomie prowadzi do wielu negatywnych konsekwencji, jak np. utrudniony proces zdrowienia w przypadku osób chorujących psychicznie. Tendencja do stygmatyzacji przejawia się w większości grup wiekowych, ale grupa osób starszych zdaje się być pominięta zarówno w obszarze badań nad samym zjawiskiem jak i nad metodami przeciwdziałania mu. Celem badania był opis doświadczenia kontaktu seniorów z osobami chorującymi psychicznie oraz wyróżnienie zarówno przejawów stygmatyzacji jak i gotowości do spotkania się z nimi. Dodatkowym celem badania było podjęcie refleksji nad metodami przeciwdziałania stygmatyzacji, co ma miejsce w dyskusji.
Metoda:
Dane uzyskane w ramach czterech wywiadów grupowych były analizowane z użyciem metody jakościowej opartej na myśli hermeneutycznej i fenomenologicznej.
Wyniki:
Wyodrębniłyśmy trzy główne wymiary: Przekonania na temat przyczyn zapadania na choroby psychiczne, Emocjonalne nastawienie do osób chorujących psychicznie i Zachowania przejawiane w kontaktach z osobami chorującymi psychicznie.
Zaobserwowałyśmy zarówno gotowość do stygmatyzacji osób dotkniętych chorobą psychiczną (obwinianie, chęć kontroli, towarzyszący im lęk) jak i do uznania i spotkania z uwzględnieniem ich autonomii.
Wnioski:
Proponujemy metody przeciwdziałania stygmatyzacji takie jak przybliżanie jej odbiorcom myśli egzystencjalnej i ewolucyjnej, rozwijanie wyobraźni czy też zachęcanie do konfrontowania powszechnych stereotypów z indywidualnymi historiami chorujących osób.