Stygmatyzacja na drodze zdrowienia w chorobach psychicznych - czynniki związane z funkcjonowaniem społecznym
Więcej
Ukryj
1
III Klinika Psychiatryczna IPiN w Warszawie
2
Kierownik: prof. dr hab. n. med. M. Jarema, III Klinika Psychiatryczna IPiN w Warszawie
Data nadesłania: 14-07-2013
Data ostatniej rewizji: 28-10-2013
Data akceptacji: 31-10-2013
Data publikacji: 25-12-2014
Psychiatr Pol 2014;48(6):1201-1211
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Chorzy psychicznie często doświadczają stygmatyzacji. Zidentyfikowano szereg czynników społecznych mających wpływ na proces zdrowienia a jednocześnie, w pewnych okolicznościach, mogących być źródłem stygmatyzacji. Chory psychicznie może znaleźć w sobie siłę do walki z chorobą lub przeciwnie – może przejąć negatywną postawę społeczeństwa wobec siebie i ulec autostygmatyzacji. Rodzina pacjenta z jednej strony jest często jego jedynym źródłem wsparcia społecznego, z drugiej strony może ulec destrukcyjnym wpływom piętna udzielonego. Osoby z rozpoznaniem choroby psychicznej muszą zmierzyć się z okazywanym im dystansem społecznym wzmacnianym przez stereotypowe przekazy medialne. Sieć społeczna chorych psychicznie jest uboga i często ograniczona tylko do systemu rodzinnego. Negatywne postrzeganie chorych jest najbardziej widoczne na rynku pracy. Chorzy psychicznie doświadczają licznych przykładów dyskryminacji zawodowej, są rzadziej zatrudniani i otrzymują niższe zarobki niż ludzie zdrowi. Formą stygmatyzacji chorych psychicznie jest ich dyskryminacja strukturalna, która przejawia się w niedofinansowanym i niewydolnym systemie opieki psychiatrycznej. Wszystkie czynniki społeczne wymienione powyżej są jednocześnie niezbędne dla zdrowienia (stymulacja pozytywna funkcjonowania), z drugiej strony mogą przyczyniać się do wzmocnienia stygmatyzacji i być barierą w zdrowieniu chorych psychicznie. W pracy zwrócono uwagę na złożony i niejednoznaczny charakter związków między czynnikami społecznymi a zdrowieniem osoby chorej psychicznie w oparciu o dane z piśmiennictwa.