ARTICLE
Projekt Soteria: zwiastun „trzeciej drogi” w psychiatrii?
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii
Data nadesłania: 12-09-2017
Data ostatniej rewizji: 07-02-2018
Data akceptacji: 27-05-2018
Data publikacji online: 31-12-2019
Data publikacji: 31-12-2019
Autor do korespondencji
Radosław Stupak
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Psychologii, Ingardena 6, 30-001 Kraków, Polska
Psychiatr Pol 2019;53(6):1351-1364
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Artykuł prezentuje nieco zapomniany, a jednocześnie mocno kontrowersyjny, eksperyment i fenomen terapeutyczny, jakim był Projekt Badawczy Soteria. Krótko przedstawiono historię eksperymentu, okoliczności jego przeprowadzenia i podstawowe założenia metodologiczne. Omówione i zanalizowane zostały także teoretyczne inspiracje stojące za terapeutycznym modelem Soterii oraz krótko opisane wyniki eksperymentu. Projekt Badawczy Soteria umieszczono we współczesnym i historycznym kontekście na tle innych propozycji teoretycznych i rozwiązań praktycznych. Przedstawiono także podsumowanie argumentów krytycznych jakie w stosunku do Soterii wysnuwano. Wyniki Projektu Badawczego Soteria wskazują, że zastosowane tam metody terapii, przy znacznym ograniczeniu lub nawet braku farmakoterapii, były przynajmniej równie skuteczne co ówczesne leczenie szpitalne i wydają się być wciąż niezwykle ważne w kontekście dyskusji dotyczących skutecznego i etycznego leczenia zaburzeń psychicznych. Artykuł stawia tezę, że Soteria była próbą przywrócenia znaczenia subiektywnych przeżyć i podmiotowości pacjenta w ramach zorganizowanej opieki psychiatrycznej i prekursorem współczesnych podejść nazywanych postpsychiatrycznymi, postulujących większą autonomię pacjentów, krytycznie odnoszących się do stosowanych współcześnie kryteriów diagnostycznych i podkreślających znaczenie interwencji psychoterapeutycznych.