Ewolucyjne i neurobiologiczne atrybuty świadomości: aktualizacja
Więcej
Ukryj
1
Klinika Psychiatrii Dorosłych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
2
Członek korespondent PAN
Data nadesłania: 07-08-2023
Data ostatniej rewizji: 20-10-2023
Data akceptacji: 23-10-2023
Data publikacji online: 30-06-2024
Data publikacji: 30-06-2024
Psychiatr Pol 2024;58(3):433-448
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Świadomość najczęściej jest definiowana jako subiektywne poczucie przeżywania procesów psychicznych. Sam fenomen świadomości stanowił zawsze przedmiot wielkiego zainteresowania różnych dziedzin nauki, w tym psychiatrii, a w jego badania angażowały się najwybitniejsze umysły. Badania ostatnich lat przynoszą nowe dane na temat ewolucyjnych i neurobiologicznych atrybutów tego zjawiska. W pierwszej części artykułu zaprezentowane są koncepcje ewolucyjne świadomości sięgające do początków życia na naszej planecie przedstawione przez tak wybitnych uczonych jak Joseph LeDoux, Daniel Dennett, Antonio Damasio i Arthur Reber. Każdy z nich zagadnienie świadomości w aspekcie procesu ewolucji przedstawia w nieco odmienny sposób, aczkolwiek jest tu wiele cech wspólnych dotyczących kształtowania się układu nerwowego i życia psychicznego. W drugiej części omówiono natomiast nowe badania nad komponentami świadomości neurobiologicznymi i poznawczymi. Spośród licznych badaczy tych zagadnień wybrano dokonania dwóch autorów brytyjskich, takich jak Chris Frith oraz Anil Seth. Przedstawiono aspekty neuroanatomiczne i percepcyjne dotyczące zarówno poziomu jak i treści świadomości. Artykuł obok przedstawienia współczesnych koncepcji ewolucyjnych i neurobiologicznych świadomości, przybliża sylwetki wymienionych tutaj współczesnych prominentnych badaczy dziedziny „neuroscience”, który to termin można przetłumaczyć jako „neuronauka” choć w naszym kraju częściej używa się nazwy „neurobiologia”.