ARTICLE
Mediacyjna rola stylów radzenia sobie ze stresem w związkach temperamentu i wypalenia zawodowego. Badania pielęgniarek psychiatrycznych
Więcej
Ukryj
1
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Instytut Psychologii, Katedra Psychologii Klinicznej
2
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Teologii, Katedra Teologii Moralnej
Data nadesłania: 15-04-2018
Data ostatniej rewizji: 10-09-2018
Data akceptacji: 19-11-2018
Data publikacji online: 30-10-2019
Data publikacji: 30-10-2019
Autor do korespondencji
Paweł Brudek
Katedra Psychologii Klinicznej, Instytut Psychologii, KUL Jana Pawła II, Katedra Psychologii Klinicznej; Instytut Psychologii KUL, Aleje Racławickie 14, 20-950 Lublin, Polska
Psychiatr Pol 2019;53(5):1151-1168
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Wśród predyktorów wypalenia zawodowego wskazuje się na cechy temperamentu. Jednocześnie badacze podkreślają, że znaczenie właściwości temperamentalnych dla wystąpienia syndromu wypalenia u personelu medycznego uzależnione jest od wielu zmiennych pośredniczących, w tym także od sposobów postępowania w sytuacji problemowej. Nadrzędnym celem prezentowych badań było więc zbadanie, czy style radzenia sobie ze stresem pośredniczą w związkach między cechami temperamentalnymi a poszczególnymi komponentami wypalenia zawodowego pielęgniarek psychiatrycznych.
Metoda:
Przebadano 60 kobiet pracujących w sektorze psychiatrycznej opieki zdrowotnej. W projekcie badawczym zastosowano trzy metody psychologiczne takie, jak: (1) Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu Strelaua i Zawadzkiego (FCZ-KT); (2) Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych Endlera i Parkera (CISS); (3) Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego Maslach (MBI-HSS).
Wyniki:
Przeprowadzone analizy pozwoliły na konfirmację pośredniczącej roli stylu zadaniowego i stylu emocjonalnego w związkach cech temperamentu (żwawości, perseweratywności, reaktywności emocjonalnej wrażliwości sensorycznej, aktywności) z wypaleniem zawodowym. W przypadku stylu unikowego nie ma podstaw do uznania go za mediatora w obszarze analizowanych zależności.
Wnioski:
W pomocy świadczonej pielęgniarkom psychiatrycznym: (1) w większym stopniu należy koncentrować się na wzmacnianiu zadaniowego, aniżeli na uświadamianiu szkodliwości unikowych tendencji w obszarze radzenia sobie; (2) ważne wydaje się kształtowanie umiejętności kreatywnego przeżywania emocji negatywnych ujawniających się w kontakcie z pacjentem.