Pojęcie i praktyka psychoterapii w polskiej psychiatrii dwudziestolecia międzywojennego. Część 1
Więcej
Ukryj
1
Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw
Data nadesłania: 12-06-2023
Data ostatniej rewizji: 23-08-2023
Data akceptacji: 23-09-2023
Data publikacji online: 31-08-2024
Data publikacji: 31-08-2024
Autor do korespondencji
Jan Kornaj
Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw
Psychiatr Pol 2024;58(4):707-720
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem pracy jest prześledzenie rozwoju rozumienia i praktyki psychoterapii w polskiej psychiatrii dwudziestolecia międzywojennego, w kontekście instytucjonalnego rozwoju polskiej psychiatrii i szpitalnictwa psychiatrycznego, wpływu czynników społecznych Drugiej Rzeczpospolitej oraz najważniejszych nurtów rozwoju psychoterapii europejskiej. Część 1 koncentruje się na rozwoju psychoterapii w szpitalach psychiatrycznych. Badanie osadzone jest w metodologii psychologii historycznej Kurta Danzigera, która służy badaniu historycznej ewolucji dowolnych przedmiotów psychologii (psychological objects), czyli kategorii istniejących w psychologicznym dyskursie i będących celem psychologicznych praktyk. Psychoterapia jest tutaj rozumiana jako zarówno przedmiot psychologii jak i specyficzna praktyka, dla której polska psychiatria dwudziestolecia międzywojennego stanowiła swoisty profesjonalny kontekst rozwoju. Materiał badawczy zgromadzono dokonując przeglądu literatury. Przegląd źródeł pierwotnych obejmował polskie czasopisma psychiatryczne wydawane w okresie dwudziestolecia międzywojennego, podręczniki psychiatrii oraz monografie psychiatryczne. Materiał uzyskany ze źródeł pierwotnych został uzupełniony o informacje pochodzące ze źródeł wtórnych: wybranych publikacji dotyczących historii polskiej psychiatrii oraz historii europejskiej psychoterapii. Z przeglądu polskiej literatury psychiatrycznej i dwudziestolecia międzywojennego wynika, że psychoterapia rozwijała się w dwóch kontekstach profesjonalnych, które kształtowały różnice rozwoju jej rozumienia i praktowania: w szpitalach psychiatrycznych i praktykach prywatnych. Do szpitalnych środowisk psychiatrycznych rozwijających psychoterapię zaliczono personel psychiatryczny Krajowego Zakładu Psychiatrycznego Dziekanka, warszawskiego Szpitala Starozakonnych na Czystem, a także Kliniki Neurologiczno-Psychiatrycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Personel psychiatryczny Dziekanki, psychoterapię rozumiał szeroko, jako oddziaływanie środowiska na psychikę pacjenta. Psychiatrzy Szpitala Starozakonnych na Czystem, rozwijali psychoanalityczną psychoterapię schizofrenii. Psychoterapię w leczeniu nerwic wojennych proponował personel Kliniki Neurologiczno-Psychiatrycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Środowiska różnych szpitali psychiatrycznych proponowały różne sposoby rozumienia i praktykowania psychoterapii.