ARTICLE
Związki między wymiarami potrzeby domknięcia poznawczego a doświadczeniami podobnymi do objawów psychotycznych oraz przeskokiem do konkluzji Badanie na dużej próbie populacyjnej
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Wydział Lekarski, Katedra Psychiatrii, Zakład Psychiatrii Środowiskowej
2
Warszawski Uniwersytet Medyczny, II Klinika Psychiatryczna
3
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Katedra Psychiatrii
4
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Katedra Genetyki
5
Polska Akademia Nauk, Instytut Psychologii, Pracownia Psychopatologii Eksperymentalnej
Data nadesłania: 22-05-2020
Data ostatniej rewizji: 22-09-2020
Data akceptacji: 09-12-2020
Data publikacji online: 30-04-2021
Data publikacji: 30-04-2021
Psychiatr Pol 2021;55(2):287-307
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Teoretyczne podobieństwo między konstruktem potrzeby poznawczego domknięcia (NFC) a symptomatologią psychotyczną, zwłaszcza urojeniowością, zostało sprawdzone w różnych badaniach i przynosiło rozbieżne wyniki. W ramach niniejszego badania testowano tę zależność na dużej próbie z populacji ogólnej za pomocą ankiety internetowej.
Metoda:
Preferowanie Przewidywalności, Nietolerancja Wieloznaczności i Zdecydowanie ze skróconej Skali Potrzeby Poznawczego Domknięcia (NFCS) zostały wykorzystane do sprawdzenia związków z objawami ideacji podobnych do urojeń i doznań podobnych do halucynacji, mierzonych skróconą wersją kwestionariusza Kwestionariusza Prodromalnego (PQ-16). Analizy obejmowały zarówno modele liniowe jak i klastrowe. Dodatkowo badaliśmy związki pomiędzy zadaniem na przeskok do konkluzji (JTC), pełną skróconą NFCS i objawami podobnymi do psychotycznych (PLEs) w mniejszej próbie osób, które miały najwyższe wyniki PLEs w ankiecie internetowej.
Wyniki:
Nasze badania potwierdziły, że NFC nie jest konstruktem jednorodnym. Wykazała ona słabe związki z objawami podobnymi do psychotycznych i praktycznie brak związków z wynikami JTC. Podskala Zdecydowanie wykazywała ujemne powiązania z natężeniem PLEs.
Wnioski:
NFCS nie powinna być stosowana jako jednorodna miara, a użyteczność kliniczna wysokich wyników NFCS jako wskaźnika podatności na psychopatologię wydaje się wątpliwa. Niemniej, brak zdecydowania może być ogólną oznaką zmagania się z pewnego rodzaju problemami psychicznymi.