Polimorfizm rs4354668 w genie SLC1A2 dla transportera glutaminianu EAAT2 wiążący się ze zwiększonym ryzykiem szkodliwego używania narkotyków – badanie eksploracyjne na populacji studentów
Więcej
Ukryj
1
Katedra i Klinika Psychiatrii, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska.
2
Mossakowski Medical Research Institute, Polish Academy of Sciences, Pawinskiego 5, 02-106 Warsaw, Polska
NeuroOncology Laboratory
3
Klinika Pediatrii, Hematoonkologii i Gastroenterologii, Unii Lubelskiej 1, Pomorski Uniwersytet Medyczny, 71-281 Szczecin, Polska
Data nadesłania: 16-03-2023
Data ostatniej rewizji: 28-08-2023
Data akceptacji: 28-08-2023
Data publikacji online: 30-06-2024
Data publikacji: 30-06-2024
Autor do korespondencji
Piotr Podwalski
Katedra i Klinika Psychiatrii, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska.
Psychiatr Pol 2024;58(3):467-494
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Dowody sugerują, że zmniejszone wydzielanie dopaminy w szlakach mezokortykolimbicznych może predysponować do zwiększonej podatności na uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Zaproponowano zdefiniowanie takiego zjawiska jako zespołu deficytu nagrody (ang. reward deficiency syndrome, RDS). Badania wskazują, że zmniejszenie stymulującej transmisji glutaminergicznej w układzie dopaminergicznym może stanowić alternatywny fenotyp RDS. Potencjalnym źródłem tego typu nieprawidłowości jest wychwyt zwrotny glutaminianu, który zależy od funkcji transporterów aminokwasów pobudzających (ang. excitatory amino acid transporter, EAAT). Celem zaprezentowanego badania była ocena związku wariantów rs4354668 genu dla EAAT2 z ryzykiem wystąpienia zaburzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych.
Metoda:
Przeanalizowaliśmy materiał genetyczny i dane psychometryczne 125 młodych dorosłych (n = 125) pod kątem wpływu polimorfizmu rs4354668 genu SLC1A2 dla EAAT2 na ryzykowne lub szkodliwe używanie narkotyków (ang. risky or harmful drug use, RHDU). Po analizie eksploracyjnej wykorzystaliśmy modele regresji logistycznej do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia RHDU w poszczególnych grupach.
Wyniki:
W ostatecznym modelu wariant T/T rs4354668 był istotnie powiązany z niższym prawdopodobieństwem wystąpienia RHDU w porównaniu z wariantem G/G (OR: 0.021; 95% CI: 0.001 – 0.275; p = 0.009). Innymi istotnymi predyktorami RHDU były palenie tytoniu oraz ryzykowne lub szkodliwe picie alkoholu.
Wnioski:
Uzyskane wyniki mogą wskazywać na możliwy związek ryzyka szkodliwego używania narkotyków z wariantami polimorfizmu rs4354668 genu SLC1A2 dla EAAT2. Osoby z wariantem T/T tego polimorfizmu wydają się być mniej narażone na rozwój zaburzeń związanych z używaniem narkotyków.