ARTICLE
Programy terapeutyczne ukierunkowane na rozwój teorii umysłu u pacjentów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu – dostępne metody i ich skuteczność
Więcej
Ukryj
1
Warszawski Uniwersytet Medyczny, Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego
Data nadesłania: 21-01-2019
Data ostatniej rewizji: 03-04-2019
Data akceptacji: 13-04-2019
Data publikacji online: 30-06-2020
Data publikacji: 30-06-2020
Autor do korespondencji
Karolina Dyrda
Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Psychiatr Pol 2020;54(3):591-602
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Zaburzenia ze spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorders-ASD) należą do zaburzeń neurorozwojowych, charakteryzujących się obecnością deficytów w zakresie umiejętności społecznych i komunikacyjnych oraz ograniczonymi i powtarzającymi się wzorcami zachowań, zainteresowań i aktywności. Wśród teorii tłumaczących mechanizmy powstawania powyższych objawów istotną rolę przypisuje się teorii umysłu, czyli umiejętności umożliwiającej wyciąganie wniosków o stanie umysłu innych osób, przypisywanie innym stanów psychicznych oraz interpretowanie ich zachowań. Zgodnie z wytycznymi NICE (The National Institute for Health and Care Excellence) dotyczącymi leczenia zaburzeń ze spektrum autyzmu postępowanie terapeutyczne obejmuje różnorodne metody, dopasowane do poziomu funkcjonowania oraz prezentowanych trudności. W najczęściej stosowanych behawioralnych treningach umiejętności społecznych celem jest ćwiczenie zachowań społecznych z wykorzystaniem technik modelowania i odgrywania ról. Mniej uwagi poświęca się zagadnieniu rozumienia społecznego, teorii umysłu czyli poznawczym aspektom interwencji terapeutycznych. Istnieją badania dowodzące możliwości rozwijania kompetencji w zakresie teorii umysłu u osób z ASD, a także, generalizowania nabytych umiejętności. W artykule dokonano przeglądu piśmiennictwa dotyczącego zastosowania programów terapeutycznych, ukierunkowanych na rozwój teorii umysłu u pacjentów z ASD oraz ich skuteczności. Interwencje te uznaje się za obiecujące, choć wymagające dalszych ocen.