W początkowej części artykułu przedstawiono dwie składowe poznania społecznego, takie jak teoria umysłu (TU) poznawcza i afektywna, czyli zdolność do wnioskowania o stanach mentalnych i afektywnych innych osób oraz empatię, czyli zdolność rozumienia perspektywy drugiej osoby oraz przyjmowania emocjonalnej odpowiedzi obserwatora na afektywny stan drugiej osoby. Następnie dokonano przeglądu badań dotyczących poznania społecznego w schizofrenii i chorobie afektywnej dwubiegunowej (ChAD) i porównano nieprawidłowości stwierdzane w tych dwóch chorobach, ze szczególnym uwzględnieniem badań, które jednocześnie traktują o zaburzeniu poznania społecznego w schizofrenii i ChAD. Wyniki badań wskazują, że zaburzenia TU występują zarówno u chorych na schizofrenię, jak i ChAD, aczkolwiek w schizofrenii mają znacznie większe nasilenie. W zakresie empatii u chorych na schizofrenię stwierdzono istotne zaburzenie rozpoznawania emocji oraz empatii afektywnej i poznawczej. U pacjentów z ChAD nie stwierdza się nieprawidłowości w zakresie empatii poznawczej, występują mniejsze zaburzenia rozpoznawania emocji w porównaniu z chorymi na schizofrenię oraz występuje związek zaburzeń empatii afektywnej z okresem przebiegu choroby (okres po epizodzie maniakalnym lub depresyjnym). Dalsza eksploracja tych zagadnień wydaje się istotna, ważne jest bowiem ustalenie do jakiego stopnia nieprawidłowości w zakresie poznania społecznego wpływają na funkcjonowanie społeczne i zawodowe chorych. Jest to również potencjalny obszar dalszych oddziaływań terapeutycznych wspierających farmakoterapię.